نزديكي روستاي كركوئيه و چهار كيلومتري جنوب سد خاكي تنگوئيه روي يكي از تپه ماهورها اطاقكي با ديوارهاي كوتاه وبدون سقف وجود دارد كه مردم به آن پير چهل تن مي گويند. پير چهل تن از دو چهار ديواري تشكيل شده كه سنگ هاي ديوارها بدون ملاط و يا با ملاطي بسيار سست روي هم چيده شده اند.درميان يكي از چهار ديواري ها صورت قبري از گچ ساخته شده و مردم آنرا زيارت مي كنند. چهار ديواري دوم از قبر خالي است و فقط مخصوص اداي نماز و دعا نذر و نياز است. بدليل سستي پيه ها و ديوارها امكان احداث سقف و پوشش روي قبر وجود ندارد به همين دليل مردمان محلي معتقدند پير سقف قبول نمي كند و دوست دارد قبرش درفضاي باز و نور مستقيم خورشيد باشد. به احتمال زياد تپه ي كه آرامگاه پير چهل تن روي آن قرار دارد قبرستاني مربوط به عشاير منطقه بوده و در سالهاي بسيار دور تدفين هائي در آن صورت گرفته است. شايد در سالهاي گذشته يكي از اين قبور نظر اهالي راجلب كرده و با قبر مربوط به فردي قابل احترام بوده و به عنوان محلي مقدس مورد توجه واقع شده است . امروزه هيچ اثري از قبرستان احتمالي روي اين تپه ديده نمي شود. 10- بي بي دن

كنار جاده اصلي سعادت آباد به پاريز و كنار جاده ورودي روستاي كران بناي آجري نوسازي وجود دارد كه به قدمگاه اميرالمؤمنين معروف است . بناي يادشده در سال 1362 و به همت آقاي حاج اسدالله جهانبخش بجاي يك بناي خشت و گلي با سقف چوبي ساخته شده است . بناي اوليه قدمگاه اتاقكي با ايواني رو به شرق بوده جلو آن شبيه كليّه بناهاي آرامگاهي به ايوان ختم مي شده است . در اين بنا سه قطعه سنگ سياه روي سكوئي نصب شده كه روي دو تاي آنها اثر فرورفتگي شبيه به جاي پاي انسان وجود دارد روي قطعه سوم نقش مارپيچ مانندي كنده شده است مردم معتقدند كه دو اثر پا مربوط به زماني است كه حضرت امير در اين مكان اقامت داشته اند و نقش مارپيچ تسبيح آن حضرت است

در كنار استخر حسين آباد درخت انجيري كهنسال وجود دارد كه به " پير انجير " معروف است. مردم محلي معتقدند خضر نبي از اين محل گذشته و زير اين درخت استراحت كرده است . به همين دليل نيز خداوند به بركت حضور اين پيامبر عظيم الشأن بر عمر و عظمت اين درخت افزوده و يا بقولي درخت انجير نظر كرده است . درخت پير انجير بيش از 200 سال عمر دارد و ميوهاي شيرين و آبدار آن از نوع انجير سياه است. مردم محلي تحت هيچ شريطي حاضر به شكستن و يا سوزاندن شاخه هاي قطع شده و يا خشك شده آن نيستند و به همين دليل در اطراف درخت شاخه هاي ريز و درشتي ريخته شده كه بعضي از آنها به شدت پوسيده و پوك شده و نشان مي دهد كه ساليان درازي در كنار درخت افتاده اند . مردم محلي و ساكنان روستاي حسين آباد در روز هاي خاص و يا در جشن ها و سوگواري هاي مذهبي در كنار پير انجير جمع شده و آش و غذاي نذري مي پزند و بين اهالي تقسيم مي كنند .

در 12 كيلو متري شمال پاريز و برسر راه آسفالته پاريز به سرچشمه صخره اي عظيم و نسبتآ بلند قد برافراشته كه به " شاه خليل الله " يا " كوه عروس " يا بقول دكتر باستاني پاريزي در كتاب يعقوب ليث " خال كوه " معروف است:در سه كيلو متري غرب اين كوه آثاري از چند اتاق دخمه اي و محوطه ي داراي سفال هاي لعابدار و منقوش مشابه سفالهاي سده هاي اوّل اسلامي ديده مي شود . در 500 متري شمال اين محوطه نيز قبرستاني وجود دارد كه سنگهاي مرمر و كتيبه هاي روي آنها تا حدّي قدمت آنها را مشخص مي كند . مجموعه ياد شده گويي اين واقعيت است كه در اويل اسلام تا دروه صفوي مردماني در اين منطقه مستقر بوده اند . خانه هاي آنها دخمه اي بوده است و هم چنين قلعه ي براي دفاع در مقابل تجاوز گران داشته اند كه فعلآ اثري از آن باقي نمانده است و تنها آثار قبرستان آنها قطعات شكسته سنگ مرمر كتيبه دار است . متأسفانه لوله گذاري جهت انتقال گاز از ارسنجان به رفسنجان از روي قلعه مي گذشته و كند و كاوها براي استقرار لوله هاي گاز باعث تخريب بيش از پيش قلعه خال كوه شده است . حدود 2 كيلو متري جنوب قلعه خال كوه ودر ميان دره معروف به چاه سومو در يك نقطه كاملآ مشخص مقدار زيادي سرباره هاي كوره ذوب مس روي هم ريخته است . اين سرباره ها حاكي از اين است كه در اين مكان مس استخراج مي شده است . مجموعه قلعه خال كوه و سرباره ها نشان مي دهد كه مردمان مستقر در اين قلعه در كار استخراج مس بوده اند سفالهاي بدست آمده از اين منطقه قدمت آن را به اوائل اسلام مي برد و نشان مي دهد در اين زمان مردمان قلعه خال كوه به استخراج مس دست يافته بودند . محدوده قلعه خال كوه هم اكنون در اختيار عشاير و گله داران پاريز است . يك رسم قديمي در ميان اين عشاير وجود دارد كه احتمالآ مربوط به قبل از اسلام و اعتقادات ميترائيسم بوده است . مردم در روز چهلم ( چهل روز بعد از نوروز ) يعني نهم ارديبهشت در كنار اين كوه جمع شده و آش شير مي پزند . آنها معتقدند پختن آش شير و توزيع آن در ميان مردم باعث بركت و افزيش محصولات دامي خواهد شد

«فضل ديگر جنبه ي هديه ندارد بلكه جنبه ي جبر و اجبار به خود گرفته !» در گذشته اگر قرار بود فردي ازدواج كند،همه ي اقوام و اهل محل دست به دست هم مي دادند و سور و صاد عروسي را فراهم مي كردند وهر كدام به نوبه ي خود يكي از وسائل برگزاري جشن از قبيل قند،چاي،شيريني،برنج ،گوشت... را فراهم مي كردند و روز قبل از برگزاري مراسم آنها را تحويل مي دادند و با كمك و ياري هم مراسم باشكوهي برگزار مي كردند كه سرشار از همدلي و رفاقت بود و بدنبال اين بودند كه دو جوان سر و سامان بگيرند و نيتشان خير خواهانه و بدون هيچ گونه چشم داشتي آن را انجام مي دادند.ولي به مرور اينكه جوامع روبه صنعتي شدن گذاشت،اين اداب و رسوم نيز تغير كرد و هدايا در غالب مادي نمو پيدا كردند.شايد يكي از هزاران دليل آن اين بوده است كه از تداخل و تكراري بودن اقلامي كه مي آورند جلوگيري مي كرد و با مبلغ نقدي كه پس از خاتمه مراسم جمع مي شد،فرد مي توانست به دلخواه خود آن را خرج كند كه اين كار در جاي خود خوب و قابل تحسين است

درسيرجان به هنگام انعقاد جشن عروسي بر روي پاكت هاي دعوت ميهمانان با خودكا نوشته شده است:

مراسم فضلي مي باشد.