تاريخچه استان سمنگان در كتاب تاريخ سيرجان به نقل از معجم البلدان جلد 5 ، آمده است:" صفاريان و آل بويه را توجه خاصي به آبادي سيرجان بوده و قنوات بسياري در آن حفر و احداث نموده اند .آب آشاميدني شهر از دو قنات بوده كه (عمرو) و(طاهر) فرزندان ليث احداث كرده اند ، كه در شهر داخل شده باغهاي آنها را مشروب مي سازند."در اين كتاب آمده است : "سيرجان تا زمان سامانيان مركز ايالت كرمان بوده و نيمه دوم قرن چهارم علي بن محمد بن الياس ، مركز ايالت را كه سيرجان بود براي اينكه به سامانيان كه در خراسان بودند نزديكتر باشد به شهر كرمان منتقل نموده است." پس به شهادت تاريخ سابقه سيرجان براي مركزيت يك استان در جنوبشرق كشور از شهر كرمان بيشتر است. مقدسي مورخ قرن چهارم هجري قمري مي گويد:"سيرجان در زمان آل بويه از شيراز بزرگتر و با شكوه تر بوده است." اولين شواهد دال بر درخواست مردم جهت تشكيل استان جديد به مركزيت سيرجان به اوايل دهه 50 باز مي گردد زمانيكه اولين بيمارستان شهر( آيت ا... كاشاني فعلي) توسط فرح همسر شاه معدوم افتتاح مي شد مهمترين پيام و خواسته مردم را كه به پايتخت مي برد « استان شدن سيرجان» بوده است.كه اين آرزوي مردم در پيچ و خم دستگاه طاغوت گم مي شود . با توجه به موقعيت جغرافيايي مناسب شهر واقع شدن در چهارراه ارتباطي كشور و در مسير بندرعباس، تهران، كرمان،شيراز،يزد و داشتن آب و هواي گرم و خشك كه مناسب جهت انبارسازي ، نگهداري اقلام صادراتي و وارداتي از بنادر شرجي و مرطوب خليج فارس و فاصله نزديك با بندرعباس در اواخر دهه 40 و اوايل دهه 50 طرح تشكيل استاني بنام « ستاره ساحلي» به مركزيت سيرجان مطرح شد . قبل از انقلاب اين طرح عقيم مانده و به مرحله عمل نرسيد، اما همين تفكر دولتمردان در خصوص موقعيت جغرافيايي ممتاز سيرجان باعث انتخاب اين شهر جهت ساخت طرحهاي كلان ملي از قبيل منطقه ويژه اقتصادي، گمرك و فرستنده راديويي موج كوتاه كشور مي گردد. استان سمنگان در يك نگاه استان سمنگان به مركزيت سيرجان سالها سوژه مورد مطالعه دانشجويان سيرجان و علاقمندان به اين مقوله بوده و چندين پايان نامه در مقاطع مختلف رشته جغرافيايي سياسي و .... تدوين شده است كه مهمترين آن مي توان موضوع تحقيق آقاي محمد نادري فارغ التحصيل رشته جغرافياي سياسي دانشگاه تهران اشاره كرد كه در سال 78 در جريان شركت در رقابتهاي انتخاباتي مجلس ششم ، استان شدن را جزء شعارهاي انتخاباتي خود قرار داد البته است بدانيد در همان روزها افرادي كه امروزه خود را سينه چاك استان شدن معرفي مي كنند در نشريات خود نادري را به باد انتقاد و حمله گرفتندو بگذريم...... استان مورد نظر به نام سمنگان است كه اين نام در استانهاي اساطيري و اشعار حماسي شاهنامه آمده است. منطقه اي به مركزيت سيرجان در جنوب شرق كشور شامل 12 شهرستان و شهر ( سيرجان- شهربابك- حاجي آباد- بافت- ارزوئيه و ني ريز و شهرهاي پاريز، گوغر باغات، زيدآباد و قطروئيه) كه در صورت تصويب ، اين استان يكي از نقاط استراتژيك مواصلاتي و قطب مهم دانشگاهي ، كشاورزي، زراعت، مواد معدني و فولاد كشور خواهد بود. پيام هايي كه به گوش مسئولين رسيد جدي ترين و حساس ترين زمان كه خواسته مردم جهت استان شدن سيرجان به گوش مسئولين رسيد .در زمان سفر مقام معظم رهبري به استان و سخنان نماينده و حمايت فرماندار جيرفتي الاصل آن روز در حمايت از استان شدن سيرجان بود.در مراسم سخنراني رئيس جمهور احمدي نژاد در ورزشگاه امام علي (ع) نيز از تريبون رسمي دولت خواسته مردم شهر به گوش رئيس جمهور ملت رسيد. سخناني كه گر چه در انتخابات مجلس هشتم مورد تمسخر برخي نيروهاي سياسي و نشريات قرار گرفته و تشكيل استان سمنگان را غير ممكن جلوه دادند اما اين مواضع در باور و خواسته مردم سيرجان خللي بوجود نياورده است و به جرأت مي توان گفت كه سرنوشت انتخابات ده سال آينده سيرجان اعم از مجلس و رياست جمهوري و توفيق گروهها و جناحهاي سياسي در جلب آراي مردم، متأثر از بحث جدي استان شدن سيرجان خواهد بود كه به نكاتي پراكنده در اين خصوص اشاره مي كنيم. استقلال بردسير اولين قدم يكي از اولين شروط منطقي و قانوني در تشكيل استان جديد وجود نماينده هاي مجزا براي استان در مجلس شوراي اسلامي است و با اين فرض ، نياز به نماينده مستقل براي بردسير مي باشد كه شايد براساس منافع سياسي كوششي در جهت استقلال بردسير انجام شده و تعيين نماينده مستقل براي بردسير در اين دوره نيز در هاله اي از ابهام قرار دارد پس نماينده فعلي مردم بايد پاشنه ها را بالا كشيده و با كوشش در جهت استقلال شهرهاي بردسير ، ني ريز و حاجي آباد در مجلس قدمي جهت استان شدن سيرجان بردارند. نمايندگان سيرجان چه كردند؟ 1- محمد اخلاقي نيا نماينده رفسنجاني الاصل! شهر ما در مجلس اول كه مردم سيرجان در سالهاي اول انقلاب و در زمان شكل گيري نهادهاي انقلابي در يك اشتباه استراتژيك نماينده اي غير بومي را انتخاب كردند كه هيچگونه وابستگي به خاك سيرجان نداشت. 2-سيداحمد حسيني : دو دوره اول نمايندگي وي همزمان با جنگ تحميلي بود كه در آن برهه زماني بدليل حاكم بودن شرايط جنگي هيچ استان جديدي در كشور متولد نشد و در دوره بعدي (مجلس چهارم) همزمان با دولت سازندگي ، بدليل عدم همراهي مسئولين دولتي آن روز كه يكي از آنها حسين مرعشي استاندار وقت و طرفدار جدي تحميل شدن رفسنجان بعنوان استان جديد ، كوششهاي وي براي استان شدن سيرجان بي نتيجه ماند.اما مهمترين و جدي ترين اقدام حسيني ، مربوط به مجلس هفتم مي باشد كه دو سال آخر آن مصادف با رياست جمهوري دكتر احمدي نژاد است . در اين دوره وي توانست پيام مردم سيرجان را به گوش دولتمردان برساند.گرچه عمر مجلس هفتم به پايان رسيد اما توقع مردم ادامه اين اقدامات توسط نماينده فعلي است. 3- سيد محمد هاشمي : نماينده مردم سيرجان در دوره پنجم در جهت هماهنگي كامل با كارگزاران سازندگي اقدام خاصي در خصوص استقلال بردسير و استان شدن شهرش انجام نداد و دوره بعدي نمايندگي وي در مجلس ششم بيشتر صرف حمايت از جريان افراطي اصلاحات و امضاي بيانيه هاي بيهوده سياسي و باعث غافل شدن وي از خواسته مردم شهرش گرديد. 4- شهباز حسن پور : نماينده دوره هشتم در آخرين اظهار نظر خود - كه حاكي از دريافت پيام جدي مطالبات مردم است – مي گويد :"در ديدار خصوصي با رئيس جمهور تقسيم استان كرمان را آقاي احمدي نژاد تكذيب كرده و گفتند فعلا هيچ تصميمي قطعي براي تقسيم استان كرمان در دستور كار دولت نيست". اين در حاليست كه آقاي حسن پور قبلا در اظهارات خود ، تشكيل دو استان جديد به مركزيت سيرجان و جيرفت را خواستار شده بود. با توجه به نكات فوق و سخنراني آذر ماه وي در دانشگاه آزاد كه استان شدن را حق مسلم مردم جيرفت اعلام كرده بود ، مجموعا نوعي عقب نشيني وي از موضع قبلي خود تلقي مي شود. فرمول آسان استان شدن سيرجان! 1 – اطلاع رساني توانايي ها ، زير ساختها و قابليتهاي شهرستان به مركز جهت تبديل شدن به استان. 2 – بررسي موضوع در اداره كل تقسيمات كشوري وزارت كشور و ارائه نتيجه به هيئت دولت . 3 – تصويب توسط هيئت دولت و تقديم لايحه به مجلس. 4 – تصويب لايحه استان شدن آن منطقه توسط نمايندگان مجلس شوراي اسلامي. كه نماينده هر شهرستان در سير مراحل فوق نقش تعيين كننده اي دارد كه مي تواند با استفاده از ابزارهايي از قبيل سئوال يا استيضاح وزير كشور و يا راي اعتماد يا عدم اعتماد به اعضاي هيئت دولت در سه مرحله اول نقش حياتي داشته و پس از تقديم لايحه به مجلس نيز بايد از قدرت رايزني و نفوذ كلام خود در جلب آراء همكاران نماينده اش استفاده نمايد. مسئولين شهر بيدار شوند! در حالي كه بر اساس اطلاعات موثق ، در طي ماه هاي گذشته امام جمعه سيرجان ، ضمن تماس و رايزني با برخي مسئولين از جمله استاندار كرمان در عملي شدن اين خواسته مردم تاكيد داشته است . اما ساير مسئولين شهر ما همچنان در خواب عميقي بسر برده و از تحولات استان عقب ترند .و برخي نيز با مصاحبه هاي بلند و بالا با نشريات و انداختن توپ ناتواني خود در زمين دولت و مقصر جلوه دادن دولت احمدي نژاد در اين قضيه پروژه جديد در فرافكني و تبرئه خود در افكار عمومي را آغاز كرده اند. از طرف ديگر به لطف كوشش مسئولين شهر جيرفت تعدادي ديگر از ادارات اين شهرستان به اداره كل ارتقاء يافته اند ، يعني يك قدم پيش به سوي استان شدن... البته نگاه مقايسه اي به فاكترهاي فرهنگي ، اقتصادي ، اجتماعي ، سياسي و زيربنايي شهرهاي سيرجان و جيرفت را به خوانندگان محترم مي سپاريم. آيا وقت آن نرسيده است كه مسئولين شهر ما با كنار گذاشتن رودربايستي ، پاسخگوي خواسته ها و مطالبات مردم و در واقع ولي نعمتان خود باشند؟ منبع:نشريه الكترونيكي آذر مهر